Keti Koti
Keti Koti – je hebt er vast van gehoord, of misschien ben je er al mee bekend. Keti Koti betekent ‘gebroken ketenen’, en dat die ketenen zijn verbroken, herdenken én vieren we op 1 juli. Ooit werden tot slaaf gemaakte mensen letterlijk in boeien geslagen – die boeien zijn verbroken, maar de gevolgen van dat systeem werken nog altijd door in onze samenleving. De afschaffing van slavernij was niet het einde van onrecht, maar wel een belangrijk keerpunt. Keti Koti is een moment om stil te staan bij het verleden, te erkennen wat nog altijd speelt, en ruimte te maken voor heling en verbinding.
Op 1 juli 1863 schafte Nederland de slavernij officieel af in Suriname en de voormalige Nederlandse Antillen. Deze gebieden waren destijds koloniën van Nederland. Nederland was ook een van de laatste landen in Europa die de slavernij afschafte. Al in 1818 had de Nederlandse regering het halen van tot slaaf gemaakten uit Afrika formeel verboden, maar ondanks dit verbod gingen de Nederlanders nog jarenlang door met het vervoeren van mensen uit Afrika naar Suriname.
Op 8 augustus 1862 tekende de koning van Nederland de wet die formeel een einde maakte aan de slavernij in Suriname. Toch werd de afschaffing pas bijna een jaar later, op 1 juli 1863 van kracht. Maar was de slavernij daarmee ook echt voorbij?
De gevolgen van deze geschiedenis zijn vandaag de dag nog steeds voelbaar. Racisme, sociale ongelijkheid en systematische marginalisatie vinden hun wortels in het koloniale verleden. Zelfs de klimaatcrisis wordt deels beïnvloed door deze nasleep, vanwege uitbuiting van mens en natuur in het koloniale systeem.
De tot slaaf gemaakten in Suriname werden verplicht om nog tien jaar op de plantages te blijven werken. Dit gebeurde onder dwang, via contracten die ze niet vrijwillig tekenden. Ondertussen probeerden de Nederlanders andere mensen te vinden als arbeidskrachten. Zij moesten goedkoop zijn, gewend aan zware omstandigheden, en mochten geen witte Europeanen zijn. Duidelijke maatstaven, geworteld in racisme en kolonialisme.
Ook op taalgebied liet de slavernij sporen na. In Suriname ontstond Sranan Tongo, een taal die voortkwam uit de noodzaak om met elkaar te communiceren, terwijl mensen van verschillende Afrikaanse regio’s met elkaar vermengd werden. Toch is het Nederlands tot op de dag van vandaag de officiële taal van Suriname: een erfenis van koloniale overheersing.
Keti Koti - Janet Deul
De Slavernij in Suriname - Henri J.M. Stephen
Witte Onschuld - Gloria Wekker
Wij Slaven van Suriname - Anton de Kom
Alledaagse Racisme - Philomena Essed
Surinaams Contrast - Alex van Stipriaan
Sociëteit van Suriname - Karwan Fatah-Black
Ik ben eigendom van … - Bea Brommer
Eigendomsstrijd - Karwan Fatah-Black
Gids Slavernijverleden Nederland - Dienke Hondius,
Dineke Stam & Nancy Jouwe
Slavernij - Eveline Sint Nicolaas & Valika Smeulders
Wit over Zwart - Jan Nederveen Pieterse
Slavernij - Eveline Sint Nicolaas & Valika Smeulders
Smash the Pillars - Melissa F. Weiner & Antonio Carmona Báez
Leeslijst
Wil je je verder verdiepen?
Bekijk onze leestips over slavernij, racisme, kolonialisme
en de doorwerking ervan vandaag de dag.
Decolonizing the Mind - Sandew Hira
History Brought Home - Gert Oostindie
Blacks in the Dutch World- Allison Blakely
New Perspectives on Slavery and Colonialism in the Caribbean - Marten Schalkwijk & Stephen Small
20 Questions and Answers about Dutch Slavery and its Legacy - Stephen Small & Sandew Hira
Dutch Racism - Philomena Essed & Isabel Hoving
Plantation Memories - Grada Kilomba
The Netherlands is the Best - Charmaine de Heij
20 Questions and Answers about Reparations for Colonialism - Sandew Hira